از عمر راديو فارسی بی بی سی هفتاد سال، از راه اندازی سايت ما حدود ده سال و از تاسيس تلويزيون فارسی بی بی سی دوسال می گذرد. در اين سال های طولانی کار خبررسانی آيا ما هيچ گاه اشتباه نکرده ايم؟ اگر چنين ادعايی بکنيم خنده دار خواهد بود. ولی مساله اصلی اين است که چرا در رسانه ای مثل بی بی سی اشتباه رخ می دهد و ما چه اقداماتی بايد اتخاذ کنيم که از ميزان آن بکاهيم.
بسياری از اشتباهاتی که صورت می گيرد اجتناب ناپذير است. اکثر برنامه های راديو و تلويزيونی به صورت زنده اجرا می شود و بنابراين نمی توان جلو اشتباهات را گرفت. من خودم يادم است که سال ها پيش در يک برنامه زنده راديویي به جای انفجار يک بمب "صوتی" زبانم گرفت و گفتم بمب "صورتی" که يادآوری آن هنوز هم موجب تفريح همکاران است. يا اينکه در يک برنامه زنده تلويزيونی يادم رفته بود که تلفن موبايلم را خاموش کنم و ناگهان وسط مصاحبه زنگ تلفن به صدا در آمد و موجب شرمساری من، عصبانيت سردبيران برنامه و احتمالا تعجب و تفريح شما مخاطبان ما شد. من مطمئن هستم که اکثر بينندگان و شنوندگان برنامه های ما اين به قول معروف "سوتی" ها را درک می کنند.
ولی بعضی وقت ها اشتباهاتی در برنامه های ما رخ می دهد که اجتناب پذير است و من ريشه های آن را دربی دقتی و بی توجهی يا درک های متفاوت همکاران از اهميت خبرها و فشارهای شديد کار خبررسانی می دانم. در چنين مواردی ما بلافاصله موضوع را بررسی می کنيم و سعی می کنيم که با اتخاذ اقداماتی از بروز اشتباهات مشابه در برنامه های بعدی جلوگيری کنيم.
برای نمونه در يکی دوهفته اخير بعضی از بينندگان از ما شديدا انتقاد کرده اند که چرا در يک برنامه تلويزيونی ويژه بررسی رويدادهای مهم جهان در دهه گذشته ميلادی اشاره ای به انتخابات مناقشه برانگيز رياست جمهوری سال ۱۳۸۸ در ايران نکرديم. حتی يک بيننده ايميلی برای ما فرستاد و با ناراحتی گفت که خودش و خانواده اش تصميم گرفته اند که ديگر برنامه های ما را نگاه نکنند. به نظر من اين بينندگان حق دارند که از ما عصبانی باشند. اين انتخابات و به خصوص وقايع بعد از آن و از جمله تظاهرات ميليونی مردم در خيابان ها که معتقد بودند به رای آنها خيانت شده و سرکوب آنان و ادامه بحران تا به امروز بدون ترديد يکی از وقايع مهم ايران نه تنها در ده سال گذشته بلکه شايد در سه دهه عمر حکومت اسلامی در ايران است. ولی من به بينندگان اطمينان می دهم که در اين مورد نيت نادرستی وجود نداشته و صرفا درک متفاوت همکار تهيه کننده آن برنامه از وقايع تاثير گذار و کوتاهی سردبيران از مشاهده برنامه پيش از پخش، موجب اين اشتباه شد و من در اينجا بايد بگويم که از اين بابت متاسفم.
يکی ديگر از انتقاداتی که در يکی دوسال اخيربه ما وارد شده اين است که در سالگرد روز دانشجو در دوسال پيش در حالی که عده بسيار زيادی از مردم در خيابان های تهران و برخی از شهرهای ديگر دست به تظاهرات زده بودند از تلويزيون فارسی بی بی سی به جای گزارش کردن اين تظاهرات، موسيقی پخش می شده است. اين منتقدان نتيجه می گيرند که ما در بی بی سی اهميت اين وقايع را درک نمی کنيم و يا بعضی از آنان از روی ناراحتی تا آنجا پيش می روند که ما را متهم می کنند که با حکومت ايران "زد و بند" کرده ايم و يا به اصطلاح "فتيله" را پايين کشيده ايم.
اين منتقدان درست می گويند که در آن روز برنامه های عادی بی بی سی ادامه داشته است، ولی لازم است برای روشن شدن موضوع توضيحی بدهم. برنامه های تلويزيون فارسی بی بی سی مجموعه ای است از بولتن های خبری زنده روزانه و برنامه های ضبط شده هفتگی. ما در صورتی می توانيم يک برنامه هفتگی را قطع کنيم که اولا خبر واقعا آن قدر مهم باشد که قطع کردن برنامه های عادی توجيه پذير باشد و ثانيا در موقع قطع برنامه به اندازه کافی نيروی تحريری و فنی در دفتر داشته باشيم که بتوانيم برنامه را به طور زنده اجرا کنيم . ما در ايام انتخابات چون از قبل تصميم گرفته بوديم که برنامه های عادی را قطع کنيم برای آن برنامه ريزی می کرديم، ولی در مواقع عادی اين کار آسانی نيست گرچه هم اکنون تصميماتی اتخاذ کرده ايم که در صورت ضرورت بتوانيم بلافاصله به کانال خبری تبديل شويم.
نکته مهم ديگری را که بايد يادآور شوم اين است که در بی بی سی فارسی حدود دويست نفر خبرنگار و سردبير داريم که گاهی اوقات درک متفاوتی از اهميت وقايع دارند و ممکن است که برای يک سردبير، يک خبر خيلی مهم باشد و برای سردبير ديگری زياد مهم نباشد. درست است که همه کارکنان بايد به اصول مدون بی بی سی برای کار خبرنگاری پايبند باشند، ولی ما بالاخره همه انسان هستيم و درک های متفاوتی از مسائل داريم. بی بی سی فارسی رسانه ای نيست که کنترل به اصطلاح استالينيستی در آن اعمال شود و در مورد هر برنامه ای از بالا به اصطلاح تصميم گرفته شود و قبل از پخش هم شديدا کنترل شود.
خبرنگاران و سردبيران بی بی سی آزادی عمل گسترده ای دارند و اعتماد همکاران به يکديگر بی اندازه است. طبيعی است که در چنين فضای کاری اولا تنوع ديدگاه ها وجود داشته باشد و ثانيا اشتباهاتی صورت بگيرد. از سوی ديگر ما در بی بی سی نمی توانيم ادعا کنيم که پاسخ همه مسائل را داريم. ما دائما در بخش فارسی جلسه برگزار می کنيم و با هم بحث می کنيم تا بتوانيم به يک عقل دسته جمعی برای حرفه حساسمان دست پيدا کنيم.
ما سعی می کنيم که مشکلات را با شما مخاطبان بی بی سی فارسی در ميان بگذاريم. با شفافيت عمل کنيم و به شما پاسخگو باشيم. از پوزش خواستن برای اشتباهاتمان نهراسيم. از اشتباهات درس بگيريم و با اتخاذ اقدامات درست از ميزان آن بکاهيم. ما می دانيم که اشتباه يک همکار به نام کل رسانه ما نوشته می شود و از اين رو دائما برای همکاران دوره های آموزشی برگزار می کنيم و از طريق جلسات درونی منظم و بحث و گفتگوی دوستانه و حرفه ای سعی می کنيم کيفيت کارمان را بالا ببريم. من قصد دارم که در هفته های آينده به مناسبت هفتادمين سالگرد تاسيس راديوی فارسی بی بی سی و دومين سالگرد راه اندازی تلويزيون به سئولات و انتقادات شما مخاطبان عزيز در همين ستون به طور مستقیم پاسخ بدهم. بنابراين نظرات و سوالات خود را برای من ارسال کنيد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر